بسم الله الرحمن الرحیم
برنامه
مجله روز رادیو معارف در تاریخ ۱۱-۳-۱۳۹۵ آخرین وضعیت برنامه ششم را
با حضور دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی موضوع برنامه قرار داد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نقشه راه علی لاریجانی رئیس مجلس بعد از انتخاب هیئت رئیىسه مجلس دهم اعلام کرد: از هفته آینده برنامه ششم در دستور بررسی قرار می گیرد. متن کامل برنامه را در ادامه بخوانید و صوت آن را از اینجا بشنوید.
مجری: بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام و ادب و احترام دارم خدمت شما شنوندگان عزیز، صبح شما بخیر باشد. با برنامهی مجله روز از شبکه رادیویی معارف در خدمت شما هموطنان عزیز و ارجمند هستیم. دوستانِ عزیزِ شنونده حتماً در طول این چند ماه اخیر اخبار و موضوعات مختلفی را در خصوص برنامه ششم توسعه شنیدهاید. ما امروز در برنامه مجله روز در خصوص این موضوع صحبت خواهیم کرد و ان شاء الله صحبتها را در دو بخش تقدیم شما عزیزان میکنیم. بخشِ اول راجع به مباحث محتوایی و بخش دیگر راجع به مباحث ساختاری میباشد. قرار است این موضوعات را با حضور حجتالاسلام کشوری، کارشناس و پژوهشگر در حوزه الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت دنبال کنیم. جناب آقای کشوری! سلام، صبح شما بخیر.
حجتالاسلام کشوری: سلام علیکم و رحمة الله و برکاته. صبح شما و شوندگانِ مؤمنتان بخیر باشد.
مجری: سپاسگذارم جناب آقای کشوری. ممنون از شما که دعوت ما را پذیرفته و در استودیویِ برنامه مجله روز حضور پیدا کردید. امروز میخواهیم راجع به بحثِ محتوایی صحبت کنیم. با توجه به اینکه مجلسِ دهم نیز در این هفته کار خود را آغاز کرده است فکر میکنم یکی از موضوعاتِ بسیار مهمی که در دستور کار مجلس قرار بگیرد بررسی برنامه ششم توسعه کشور است. شما بفرمایید که از آخرین اخبار و اطلاعات برنامه ششم کشور چه موضوعاتی را با خودتان به همراه آوردهاید.
حجتالاسلام کشوری: بسم الله الرحمن الرحیم. همانطور که حضرتعالی اشاره فرمودید یکی از مهمترین دستورات مجلس دهم تصویب برنامهی ششم کشور است. بنده مقدمهای را راجع به آخرین وضعیت برنامه ششم عرض کرده و پس از آن ناظر به این پدیدهی مهم توضیحات حیاتیای را محضر نمایندگان محترم و نخبگانی که مسأله الگوی پیشرفت اسلامی را از ابتدا تا به حال پیگیری کردهاند عرض کنم.
مقدمهای که میخواهم محضر شما عرض کنم این است که در مورد برنامه ششم و فرایند تصویب آن اتفاق جالبی رخ داده است و بنده با وجود اینکه به مدت دو دهه تاریخ نظام برنامهریزی ایران و بعضاً دنیا را مطالعهکردهام نمونه این حادثه و اتفاق را ندیدهام. آن اتفاق چیست؟ هم فصل برنامهریزی در مورد برنامه ششم طولانی شده است -یعنی قانون، زمانی را برای برنامه ششم در نظر گرفته بود که عملاً برنامه در این زمان تصویب نشد و زمانی طولانیتری به آن اختصاص یافت- و هم چالشهایی مطرح گردیده است که در طول تاریخِ هفتادسالهی نظام برنامهریزی ایران مطرح نشده بود. به عنوان مثال تا به حال هیچگاه این اتفاق رخ نداده است که دولتی برنامهای را بنویسید و مجلس از اساس با این برنامه موافقت نکند. شما میدانید که وقتی برنامه ششم تقدیم مجلس شورای اسلامی شد این برنامه به قدری عجیب بود -به تعبیر بنده یک نوع بدعت در حوزه برنامهریزی محسوب میشد- که نمایندگان مجلس شورای اسلامی ابتدا طرحی را تقدیم مجلس کردند که این طرح، برنامهی پنجم را به مدت یکسال تمدید میکرد. قبلاً در زمان برنامه چهارم وقتی میخواستیم برنامه پنجم را بنویسیم برنامه چهارم یکسال تمدید شد ولی در آن زمان دولتِ وقت برنامه پنجم را ننوشته بود و به همین دلیل برنامه چهارم تمدید شد ولی در دورهی جدید، دولت برنامه را نوشته است. منتهی چون برنامه قابلِ تفاهم نبود و مشکلات ساختاری و محتواییِ عدیدهای داشت -ما همه جا گفتهایم که برنامه ششم اصلاً توجهی به مفاهیم الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت ندارد- نمایندگان مجلس زیر بار این برنامهی پر از اشکال نرفتند. [قانونِ تمدید برنامه پنجم] تصویب شد و به تأیید شورای نگهبان رسید و به صورت طبیعی و طبق این قانون باید مجلس دهم تشکیل میشد و انتخابات هیأتِ رئیسه و کمیسیونها و روالهای مربوط به افتتاحیهی مجلس طی میشد تا برنامه ششم در دستور کار مجلس قرار گیرد؛ یعنی باید در مرداد یا شهریورِ [امسال] در دستور کار قرار میگرفت. ولی با این وجود ناگهان در پایان سال گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه برخی از نمایندگان مجلس میخواهند برنامه ششم را دوباره بررسی کرده و در دستور کار قرار دهند. کارهای جدیای نیز انجام شد. چون بنده از نزدیک با دوستان نماینده به صورت مکرر ارتباط داشتم میدانم که تلاشهای زیادی صورت گرفت تا برنامه ششمی که دولت نوشته است را ترمیم کرده و در آن اصلاحات انجام دهند. لذا روز 14 اردیبهشتماه 1395 کمیسون تلفیق با امضای جناب آقای مصباحیمقدم گزارشی یکشوری را منتشر کرد که در واقع این گزارش، برنامهی ششم جدیدی محسوب میشد. ولی وقتی این برنامهی ششم از طرف کمیسیون تلفیق به هیأت رئیسه ارسال شد اظهارنظرهای مختلفی در مورد آن صورت گرفت؛ برخی گفتند: بررسی میشود. مثلاً من به خاطر دارم که آقای مفتح -سخنگوی کمیسون تلفیق- مصاحبه کرده و گفتند: مجلس، آماده بررسی برنامه ششم است. به فاصله چندروز بعد آقای فرهنگی -عضو محترم هیأت رئیسه- مصاحبه کرده و فرمودند: مجلس وقت بررسی این برنامه را ندارد. چندروز بعد آقای مصری -سخنگوی هیأت رئیسه- مصاحبه کرده و گفتند که بررسی میکنیم. بالآخره اینقدر گفتند "بررسی میکنیم و بررسی نمیکنیم" و مسأله به قدری داغ شد که برنامهی تیتر امشبِ شبکه خبر مناظرهای با این موضوع برگزار کرد که اصلاً برنامه ششم در مجلس بررسی شود یا نشود. بالآخره چندهفتهی گذشته آقای لاریجانی حرف آخر را زدند و گفتند: مجلس نهم وقت بررسی این برنامه را ندارد. ایشان در آن زمان فرمودند: ما فقط پنج جلسه [در مجلس نهم] زمان داریم و نمیتوانیم برنامه را بررسی کنیم. سَرِ شنوندگان عزیز را درد نیاورم، قصدم این است که بگویم: تعیینِ تکلیف برنامه ششم به مجلس بعدی موکول شد و به نظر بنده دعواهایی که در مجلس نهم اتفاق افتاد در مجلس دهم نیز رخ میدهد. مگر اینکه در حوزه برنامهریزی اتفاقات دیگری رخ دهد.
مجری: بسیار خُب؛ شنوندگان عزیز! با برنامه مجله روز از رادیو معارف همراه هستید و در خدمت حجتالاسلام کشوری کارشناس و پژوهشگر در حوزه الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت هستیم. صبح شما شنوندگان عزیز بخیر باشد، همچنان با برنامه مجله روزِ رادیو معارف در خدمت شما هستیم. گفتوگویمان با حجتالاسلام کشوری، کارشناس و پژوهشگر در حوزه الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت را ادامه میدهیم. موضوعی که ما امروز در برنامهی مجله روز به آن میپردازیم بررسی آخرین وضعیت برنامه ششمِ توسعه کشور میباشد که قرار است در مجلس دهم مورد بررسی قرار گیرد. جناب آقای کشوری! در مورد این مسأله صحبت میکردید که چه اتفاقاتی رخ داده که تصویب و بررسی برنامه ششم به تأخیر افتاده است. خواهش میکنم بحثِ خود را دامه دهید.
حجتالاسلام کشوری: جناب آقای عابدینی! همانطور که عرض کردم مشکل اصلی این است که اشکالاتِ برنامه ششم یکی و دو تا نیست؛ بنده در برنامههای قبلی -هم در رادیوی فخیمهی معارف و هم در جاهای دیگر- عرض کردهام که برنامه، برنامه عجیبی است. حتی با اسناد بالادستی نیز قابل تطبیق نیست. بالآخره از حیث قانونی اسناد بالادستیای داریم که باید به قانون تبدیل شوند ولی متأسفانه برنامه ششم اسناد بالادستی را نیز ملاحظه نکرده است.
برنامه ششم یک شکل جدید برنامهریزی محسوب میشود؛ یعنی ما در طول هفتادسالِ گذشته یک نوع برنامهریزی میکردیم و این دولت گفته است: من میخواهم مدلِ برنامهریزی را از ریشه تغییر بدهم. پس با یک شکل جدید از برنامهریزی نیز روبرو هستیم که نمایندگان مجلس میگویند: این شکل جدید، برخلاف قانون اساسی است.
بنده الآن نمیخواهم موضوع جلسه را به این مسأله اختصاص دهم ولی در یک جمله عرض میکنم که؛ بنده در همینجا از نخبگان، مدیران و شنوندگانِ فرهیخته شما تقاضا میکنم که توجهِ ویژهای به برنامه ششم داشته باشند. اگر ما برنامه ششم را با دقتی مضاعف بررسی نکنیم به نظر بنده دهها حکمِ خطرناک مانند حکم کنترل جمعیت -که همه ما میدانیم چه حکم بدی بود که به اسم توسعه تصویب شد- در دستور کار قرار خواهد گرفت. بنده این مطلب را در جاهای دیگری نیز توضیح دادهام و نمیخواهم در اینجا شرح بدهم.
در برنامه ششم -اگر همین وضعیت فعلی را داشته باشد- حکمی به نام تراریختهها وجود دارد. تراریختهها خطرناکترین حکم توسعهای در هفتادسال اخیر هستند. تا به حال چند مرتبه صدا و سیما راجع به همین مطلب برنامه گذاشته و خروجی این برنامهها برای افکار مردم این بوده است که چقدر اختلافِ نظر در مورد مسألهی تراریختهها وجود دارد!
مجری: البته خود وزارت بهداشت چند روز پیش اعلام کرد که مواد تراریخته الزاماً خیلی مضرّ نیستند.
حجتالاسلام کشوری: همانطور که عرض میکنم در این بحث معرکة الآراء وجود دارد. عدهای میگویند ضرر ندارد. عدهی دیگری معتقدند برخی از تراریختهها مضرّ و برخی دیگر بیضرر هستند. افرادی معتقدند که واردات تراریختهها خطرناک است. به هر حال شنوندگان فرهیختهی شما این اخبار را دنبال میکنند و میدانند که عمدهی محصولات تراریخته -که در حال حاضر در بازارهای صادراتی وجود دارند- برای شرکت مونسانتو هستند و این شرکت یکی از شرکتهایی است که با سازمان سیا همکاری جدی دارد؛ البته اگر نگوییم خود سازمان سیا این شرکت را درست کرده است. به همین دلیل برخی میگویند: برای اینکه مسألهی تراریختهها را از دست مونسانتو خارج کنیم این محصولات را در درون تولید میکنیم. منتقدین این جریان معتقدند؛ اصل اینکه ما محصولات را تغییر ژنتیکی بدهیم برای سلامت انسان ضرر دارد. لذا یک دستهی جدیدی به جای اینکه بر سر واردات تراریخته یا کشت تراریخته در درون کشور، دعوا کنند میگویند: ما به جای تراریخته به سراغ محصولات ارگانیک -محصولاتی که طبیعیتر کشت شده و به دست میآیند و عوامل مصنوعیِ کمتری در تولید آنها دخالت دارند، خلاصه طبیعیتر هستند- میرویم. اخیراً دعوای دیگری شروع شده و برخی از نخبگان سؤالی را مطرح کردهاند. بنده شواهد این دعوایِ سوم را جدیتر میدانم. این جریان سؤال میکند که؛ محصولات تراریخته، غذا هستند یا سلاح کشتار جمعی؟
مجری: این مسأله را به عنوان یک سؤال مطرح میکنند؟
حجتالاسلام کشوری: بله، بله؛ برخی از کارشناسان میگویند: شما باید بر روی این موضوع بحث کنید که محصولات تراریخته سلاح هستند یا غذا؟
مجری: اما محصولات تراریخته در برخی از کشورهای اروپایی وجود دارند و استفاده هم میشوند.
حجتالاسلام کشوری: در برخی از کشورهای اروپایی و توسعهیافته نیز کُلاً ممنوع هستند، هر دو نظر وجود دارد. دقیقاً این وسط یک اتفاق رسانهای در حال رخدادن است و عدهای سعی میکنند قضیه برجام را در اینجا پیاده کنند. برخی در قضیه برجام آمریکا را بزک کرده و میگفتند: الآن حالِ آمریکا خوب شده و اخلاق او تغییر پیدا کرده است، شما مشاهده کردید که؛ فکتهای خبری فراوانی وجود داشت که میخواستند این مسأله را به ملت شریف و غیور ایران القا کنند. ولی بعداً معلوم شد که آمریکا همان آمریکای سابق است و دو میلیارد دلار از پولهای ما را به سرقت برده است. به نظر بنده در حوزه تراریختهها نیز یک اتفاق رسانهای در حال رخدادن است.
یکی از دلایلی که دسته سوم به آن استناد میکنند [نامهی آقای ظریف است.] شما میدانید که جناب آقای ظریف زمانی که در فرایند تصویب کنواسیون زیستی در سازمان ملل بودند نامه معروفی را به مسئولین داخلی نوشتند و این نامه در فضای مجازی در دسترس است. جناب آقای ظریف میگویند: محصولات تراریخته سلاح کشتار جمعی محسوب میشوند. بنابراین استدلالات در جریان سوم نیز جدی است. بالآخره آقای ظریف دنیای بینالملل را میشناسند و به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از این محصولات به عنوان سلاح، مسألهی جدیای میباشد و لذا نامه هشدارآمیز نوشتهاند. شواهد دیگری نیز وجود دارد. حالا من نمیخواستم این بحث را شرح بدهم، ان شاء الله در جلسات دیگری این موضوع را به صورت مفصل بحث میکنیم. عرض بنده این است که اگر برنامه ششم را جدی نگیریم امثال حکم تراریختهها -که یک حکم بسیار خطرناک است- اجرا میشود. شاید اگر الآن زمان وجود داشت بنده 10 مورد از این احکام را میشمردم.
مجری: اتفاقاً ما میخواستیم در فرصتِ حضور شما در برنامه مجله روز بیشتر راجع به موضوعاتِ مصداقی صحبت کنیم که یکی از این موضوعات نیز مباحث تراریخته بود و به آن اشارهای داشتید. ان شاء الله در همین جلسه به برخی از این موضوعات به صورت تیتروار اشاره کنید تا در جلسه فردا بیشتر راجع به این موضوعات صحبت کنیم.
حجتالاسلام کشوری: جناب آقای عابدینی! به نظر من اگر ما بخواهیم برنامه ششم را مدیریت کنیم -چون بالآخره نمیتوان کشور را بدون برنامه و قانون اداره کرد، اداره کشور باید از روی تدبیر باشد- تا برنامهی ششمِ خوبتری نسبت به برنامههای قبلی نوشته شود، [باید به پیشنهادهای الگوی پیشرفت اسلامی توجه کنیم.] من مکرر در جلسات از آقای نوبخت تشکر کردهام. آقای عابدینی! برنامهریزیِ کشور ما به قدری دارای مشکل است که آقای نوبخت اعتراف کردند: نظام برنامهریزی کشور در هفتادسال گذشته حتی نتوانسته کشور را به اهداف توسعهای برساند. میدانید که اهداف توسعهای، اهدافی هستند که زندگی اولیه بشر را تأمین میکنند. در واقع آقای نوبخت با این اعتراف خود گفتهاند: نظام برنامهریزی کشور نمیتواند نیازهای اولیه زندگی را تأمین کند -توسعه بیشتر از این نیست- تا چه برسد به اهدافِ متعالی الگوی پیشرفت اسلامی و تفکرات انقلاب. عرض بنده این است که اگر ما بخواهیم به گونهای مدیریت کنیم تا نظام برنامهریزیِ کشور مانند هفتاد سال گذشته مسیر غلط خود را طی نکرده و برنامهریزی کشور به یک تراژدی تلخ تبدیل نشود تا وقتی از آن یاد میکنیم در ذائقهی ما تلخی باقی بماند؛ باید به سمت طرحِ پیشنهادهایی بر اساس الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت برویم. ان شاء الله در جلسه آینده این پیشنهادات را توضیح خواهم دارد.
مجری: بسیار خُب، به پایان برنامه مجله روز رسیدیم. جناب حجتالاسلام کشوری، پژوهشگر و کارشناس در حوزه الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت میهمان امروز برنامهی ما بودند و در خدمت ایشان بودیم و از صحبتهایشان استفاده کردیم. جناب آقای کشوری! از شما ممنونم و ان شاء الله در برنامه فردا در خدمت شما هستیم و راجع به برنامه ششم کشور صحبت میکنیم.
حجتالاسلام کشوری: بنده هم از شما تشکر میکنم.
مجری: از همراهی شما شنوندگان عزیز با برنامه مجله روز بسیار ممنون و سپاسگذارم و روز بسیار خوبی را برای شما آرزو میکنم، یا علی مدد، خدانگهدار.
- ۹۵/۰۶/۲۹